Glisty psów i kotów (Toxocara canis, T. cati)
Glistnica psów i kotów
Ta choroba inwazyjna wywoływana jest przez pasożytnicze nicienie – glistę psią (Toxocara canis) i glistę kocią (Toxocara cati).
Drogi zarażenia psów i kotów
Zarażony pies lub kot wydala z kałem jaja glist. Świeżo wydalony kał nie stanowi zagrożenia dla ludzi i zwierząt, ponieważ wydalane jaja nie są inwazyjne (zakaźne). Stadium inwazyjne (larwa wewnątrz jaja) pojawia się w optymalnych warunkach w ciągu 9-15 dni (temperatura 250-300C, wilgotność 85-95%). Rozwój zależy od warunków klimatycznych i typu podłoża, może trwać od 3 do 6 tygodni, a nawet do kilku miesięcy. Stadium inwazyjne w jaju (L3) zachowuje żywotność przez co najmniej jeden rok.
Jajo glisty psiej w stadium przedinwazyjnym. Powiększ. 500x
Inwazyjne jajo glisty kociej
Dorosłe psy i koty mogą zarażać się inwazyjnymi jajami glist pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego lub po zjedzeniu larw Toxocara znajdujących się w upolowanym gryzoniu (tzw. żywiciel parateniczny) .
U dorosłych suk i kotek stadia larwalne rzadko trafiają do jelita cienkiego, rozwój zatrzymuje się najczęściej na poziomie larw, które lokalizują się w różnych narządach. Są z nich sukcesywnie uwalniane podczas kolejnych ciąż.
Inwazja jelitowa glist zdarza się u karmiących suk i kotek.
Szczenięta zarażają się larwami glist od suk:
- w życiu płodowym (inwazja prenatalna)
- po urodzeniu z mlekiem (inwazja laktogenna).
Szczenięta mogą też zarażać się tak jak dorosłe psy poprzez przypadkowe połknięcie jaj inwazyjnych znajdujących się w środowisku zewnętrznym.
Kocięta rodzą się wolne od glist (nie występuje u nich inwazja prenatalna). Po urodzeniu mogą zarażać się w taki sam sposób jak szczenięta, tj. larwami obecnymi w mleku kotki oraz przez połknięcie jaj inwazyjnych ze środowiska zewnętrznego.
Zarażanie się szczeniąt w życiu płodowym oraz szczeniąt i kociąt po urodzeniu z mlekiem matki powoduje, że w pierwszych sześciu miesiącach ich życia niezwykle istotne jest regularne odrobaczanie (co 2-4 tygodnie).
Do zarażenia glistami może dojść też u starych lub chorych psów i kotów, które nie wykazując objawów klinicznych mogą być siewcami jaj tych pasożytów.
Szczegółowe zalecenia odrobaczania szczeniąt i kociąt znajdują się w poradniku ESCCAP „Odrobaczanie psów i kotów”, rozdział 2, strona 8-9 oraz w ulotce ESCCAP „Jak często należy odrobaczać zwierzęta”.