Neospora caninum
Jedynymi stwierdzonymi żywicielami ostatecznymi Neospora caninum w Europie są psy, które odgrywają również rolę żywicieli pośrednich. Bydło, owce, kozy oraz inne domowe i dzikie parzystokopytne są żywicielami pośrednimi tego pasożyta. W wielu ich tkankach występują tachyzoity oraz cysty z bradyzoitami. N. caninum jest istotną przyczyną poronień u bydła.
Psy zarażają się przede wszystkim poprzez spożycie cyst zawierających bradyzoity znajdujące się w tkankach zarażonych żywicieli pośrednich, głównie bydła. Okres prepatentny wynosi 5-9 dni, a okres patenty trwa zazwyczaj 11-20 dni. Oocysty stają się inwazyjne po wysporulowaniu w środowisku w ciągu 1-3 dni.
Możliwe jest przenoszenie tkankowych postaci pasożytów przez łożysko do płodu od suki zarażonej jako żywiciel pośredni. Stwierdzono, że do 50% szczeniąt urodzonych przez suki zarażone N. caninum może zostać zarażonych przezłożyskowo, u 25% rozwijają się objawy kliniczne.
Głównym źródłem zarażenia dla psów są łożyska roniących krów. Za czynnik ryzyka neosporozy u psów uznaje się również skarmianie surową wołowiną.
Oocysty N. caninum (12×10,5μm) stwierdza się w odchodach psów w wieku od 45 dni do 13 lat. Liczba oocyst waha się od kilku do ponad 100.000 w gramie kału.
Do rozwoju klinicznej postaci choroby u psów może doprowadzić faza narządowa neosporozy, nie ma objawów związanych z rozwojem pasożytów w jelicie. Większość przypadków klinicznej postaci notowana jest u szczeniąt poniżej 6 miesięcy życia, u których do zarażenia doszło przez łożysko, jednak N. caninum może być przyczyną choroby u psów w każdym wieku.
Wśród objawów klinicznych, które mogą świadczyć o rozwoju neosporozy należy wymienić niedowład tylnych kończyn i postępującą ataksję. Pojawia się zanik mięśni, skurcze mięśnia czworogłowego, objawy bólowe przy obmacywaniu mięśnia lędźwiowego i/lub czworogłowego, a w późniejszej fazie objawy obejmujące okolicę głowy i szyi (przechylenie głowy). Objawami neosporozy mogą również być nieprawidłowości w obrębie gałki ocznej i zaburzenia w połykaniu. Inne objawy neurologiczne, których nie można w sposób jednoznaczny przypisać innym stanom chorobowym powinny również być brane pod uwagę jako możliwe przypadki neosporozy, w szczególności u dorosłych psów.
Cykl życiowy
