Świerzbowce u kotów i psów, cykl rozwojowy świerzbowców
Świerzbowce, które mogą atakować psy i koty (z rodzaju Sarcoptes i Otodectes u psów oraz Notoedres i Otodectes u kotów) są ściśle związane z żywicielem. Zwierzęta zarażają się głównie poprzez bezpośredni kontakt, rzadziej za pośrednictwem legowisk i przedmiotów do pielęgnacji.
Świerzb u psów
Psi świerzbowiec drążący Sarcoptes scabiei (var. canis) może okresowo zarażać inne ssaki, zdarzają się przypadki transmisji zarażenia z psów na ich właścicieli.
Dorosłe świerzbowce (0,3-0,4 mm) drążą korytarze i kieszonki w powierzchownej warstwie naskórka, odżywiają się złuszczonym naskórkiem i wysiękiem. Ze składanych przez samice jaj w tunelach po 3-5 dniach wykluwają się larwy, które drążą w powierzchownych warstwach skóry oraz w mieszkach włosowych, i tam po dwukrotnej lince osiągają postać dorosłą.
Cykl rozwojowy świerzbu u psa
Psy najczęściej zarażają się wskutek bezpośredniego kontaktu z psami chorymi. Świerzb drążący występuje często u bezdomnych psów, za jego szerzenie odpowiedzialne są lisy, u których powoduje wysoką śmiertelność. S. scabiei może przeżyć kilka tygodni poza żywicielem, dlatego też źródłem infestacji mogą być skażone legowiska lub sprzęt do pielęgnacji. Kontakt z zarażonym psem często prowadzi do rozwoju choroby u ludzi.
Świerzb u psa – rozpoznawanie.
Zmiany skórne u psów występują na głowie (uszy, pysk) i kończynach (łokcie i stawy skokowe). Przy silnych infestacjach zmiany mogą obejmować całą powierzchnię ciała. Początkowo pojawia się rumień, następnie powstają strupy i wyłysienia. Cechą charakterystyczną świerzbu drążącego jest silny świąd. Psy mogą się drapać zanim pojawią się zmiany na skórze. Świąd często bywa przyczyną urazów spowodowanych przez samo zwierzę. Nie leczona, choroba z czasem postępuje, zmiany szerzą się na całe ciało. Dochodzi do stopniowego osłabienia i wychudzenia.
Leczenie jest trudne, świerzbowce w skórze są chronione, w celu zapobiegania nawrotom choroby muszą zostać zabite wszystkie pasożyty. Przed rozpoczęciem leczenia niezbędne są kąpiele w celu zmiękczenia skóry i usunięcia strupów. Skuteczne jest leczenie systemowe – stosuje się dwa preparaty w kilkukrotnej terapii.
Świerzb drążący psi jest chorobą wysoce zaraźliwą – chore psy w trakcie leczenia powinny być izolowane od innych zwierząt. W domach, w których trzymanych jest wiele psów oraz w hodowlachzaleca się leczenie wszystkich zwierząt mających ze sobą styczność. Świerzb psi rzadko występuje u kotów.
Świerzb u kotów – charakterystyka
Świerzbowiec drążący koci (Notoedres cati) rzadko przenosi się na inne gatunki zwierząt. Przypadkiinfestacji u ludzi są wyjątkowe. Świerzb koci jest silnie zaraźliwy, przenosi się poprzez kontakt bezpośredni, szybko rozprzestrzenia się wśród kotów dorosłych i kociąt. Wczesne objawy infestacji to miejscowe wyłysienia oraz zaczerwienienia na głowie (końcówki małżowin usznych, twarz). Wskutek silnego świądu koty intensywnie się drapią. Wylizywanie może powodować rozprzestrzenianie się zmian na inne części ciała. U zwierząt nie leczonych może dojść do znacznego osłabienia organizmu i do śmierci. Intensywny świąd i zmiany na skórze głowy są jednoznacznym wskazaniem świerzbu u kotów.
Cykl rozwojowy świerzbu u kota
Świerzb uszny u psów i kotów
Świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis) atakuje zewnętrzne przewody słuchowe i jest przyczynąznacznego dyskomfortu u kotów i psów. Inwazja przenosi się z jednego zwierzęcia na drugie poprzez bliski kontakt. Świerzb uszny jest częstszy u kotów, niż u psów, częściej zarażają się młode zwierzęta. Osobniki O. cynotis są widoczne jako niewielkie, ruchome białe kropki w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Typowym objawem infestacji jest brązowa, woskowa wydzielina w uchu.
Cykl rozwojowy świerzbu usznego
Więcej informacji
- przewodnik ESCCAP “Zwalczanie pasożytniczych roztoczy u psów i kotów“